Archief van
Auteur: José

Werken om te leven

Werken om te leven

Geld maakt niet gelukkig. Toch is geld tot nu toe wel erg handig en nodig om te kunnen functioneren in het leven hier op aarde. Zonder geld kom je niet zo ver. Toen we vertrokken naar Portugal hadden we een goed gevulde bankrekening. Zoveel geld als we toen hadden hadden we nog nooit gehad! Maar nu, na flinke investeringen in gereedschappen, zonnepanelen, de import van de auto en de betaling van ons huis, is het einde van die goedgevulde spaarrekening toch wel behoorlijk in zicht. Of eigenlijk is dat einde er wel al. En nu dan? Velen weten dat ons ideaalbeeldje toch echt was om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te leven en op het land zelf dat beetje extra inkomsten te genereren dat nodig is voor de rest. Maar ideaalbeelden zijn natuurlijk niet altijd een weergave van hoe het er in de werkelijkheid aan toe gaat. Toen we het huis vonden waar we nu in wonen, kwamen we op het punt dat we moesten concluderen dat zelfvoorzienend leven er op dit land niet volledig in gaat zitten en er daarnaast ook geld moest gaan komen om het huis op te knappen. Dat groeide helaas ook hier niet aan de bomen, dus de conclusie was al vrij snel dat er gewerkt moest gaan worden. Nu waren er hier op zich wel manieren om aan werk te komen, maar erg actief waren we daarin niet echt geweest. Het had nog geen haast toch? Toen het huis steeds serieuzer werd en het erop leek dat we dat echt zouden kopen, begonnen bij mij de zorgen echter stiekem wel een beetje toe te nemen. Maar God.. 

Toen Ronald in de zomer een aantal dagen in Nederland was voor een bruiloft, sprak hij ook zijn collega. Ze kletsten over hoe het op het werk ging en hoe het in Portugal was. Al grappend fantaseerden hij en zijn collega tijdens die bruiloft over het werken op afstand vanuit Portugal en hoe leuk dat zou zijn. Dat was vooral een leuk fantaseren, dacht Ronald. Tot hij een week later, toen hij weer thuis was, een bericht kreeg van zijn oud werkgever of ze even konden bellen, omdat dat op afstand werken hem wel aanstond! Onze monden vielen open. Nog voordat Ronald actief op zoek ging naar werk, gebeurde dit. Eerst zien, dan geloven natuurlijk, maar dit was bijzonder. 

Na meerdere telefoongesprekken kwamen werkgever en Ronald al snel tot de conclusie dat dit voor iedereen een fijne oplossing was. De werkgever had op deze manier een ervaren werknemer, die binnen deze sector niet gemakkelijk te vinden zijn, terug en Ronald kon op deze manier tegen Nederlands uurloon werken vanuit huis en daarbij het werk doen wat hij altijd zo leuk gevonden heeft bij zijn favoriete werkgever. Geen hele dagen van huis en qua inkomen zijn drie dagen per week meer dan genoeg. Wauw! Dit hadden we zelf nooit bedacht. Er moest veel geregeld worden. Wij moesten zorgen voor snel internet, hij moest ervoor zorgen dat hij vanuit Portugal in loondienst kon komen en dat kostte even tijd omdat er heel wat bij kwam kijken. Daarnaast moest er natuurlijk een telefoon en computer geregeld worden. Uiteindelijk, toen wij goed en wel 1,5 week in ons huis woonden kwamen de kantoorspullen die nodig waren en opgestuurd werden door de werkgever bij ons binnen en een week later was de eerste werkdag!

We voelen ons gezegend. We wonen in een huis, we hebben een grote tuin, fruitbomen met fruit in overvloed, we worden voorzien in een degelijk inkomen die ons ruimte gaat geven voor ook het opknappen van het een en ander en Ronald is dolgelukkig dat hij dat leuke werk dat hij in Nederland deed weer kan doen, terwijl er ook gewoon tijd overblijft voor werkzaamheden in en om ons eigen huis! 

Het bewoonbaar maken van een verlaten huis

Het bewoonbaar maken van een verlaten huis

Ons huis is ruim drie jaar geleden achtergelaten. De mensen die er woonden zijn overleden en sindsdien woonde er niemand meer. In Nederland is het de gewoonte dat familieleden het huis leeg maken en overdragen aan nieuwe bewoners. In landen als Portugal gebeurt dit echter niet. Erfgenamen wonen vaak ver weg en de noodzaak om terug te komen naar het ouderlijk huis om het leeg te maken ziet men vaak niet. Het huis was dan ook nog volledig ingericht zoals het was. Familieleden hebben er een aantal bezittingen uitgehaald die ze zelf wilden houden en de rest kregen we er gratis bij. De koekjes zaten nog in de koektrommel, kleding nog in de kasten en de tandenborstels nog in het badkamerkastje. Zelfs de jassen hingen nog aan de kapstok. Aan ons de taak om alles uit te zoeken, dat wat we niet kunnen of willen gebruiken weg te doen en de rest schoon te maken en een nieuw plekje te geven. 

Dat was nog een behoorlijk karwei, want waar begin je? Allerliefst maak je alles zo snel mogelijk schoon, maar dat kan niet wanneer de kasten nog vol zitten en een ingericht huis maakt natuurlijk niet zo gemakkelijk schoon als een leeg huis zoals hij in Nederland opgeleverd wordt. Allereerst moesten dus de kasten leeg. Terwijl ik dat deed, met hulp (zo dankbaar voor hulp!), zorgde Ronald (ook met hulp) voor de andere randvoorwaarden: stroom en stromend water. Het uitzoeken van de kasten was me het werkje wel. Kleding was vrij gemakkelijk, dat kon grotendeels gewoon in tassen voor de kringloopwinkel (nadat de kinderen er een waar verkleedfeest van gemaakt hadden), maar toen kwam het servies. Tsja, borden zijn altijd handig, bestek en glazen ook. Maar hoeveel is genoeg en wat is het schoonmaken wél waard en wat niet? Uiteindelijk is er veel weggegaan en hebben we daarna genoeg overgehouden om gasten te kunnen ontvangen! Na een dagje hard werken waren alle losse spullen uit het huis aardig gesorteerd en kon het schoonmaken beginnen. 

Eerst de keuken maar, want dat was het grootste hoofdpijnproject als het om hygiene gaat. Tijdens het leegruimen van de kastjes ontdekten we al de nodige muizenkeutels en urine stank, maar toen we (wederom met hulp!) wilden beginnen aan schoonmaken en zagen hoe vies het eigenlijk was besloten we hem er toch maar uit te slopen. De kastjes zo fris krijgen dat ik daar met een gerust hard mijn pannen in durfde te zeggen zat er niet meer in, dus plan B was het installeren van het aanrecht zoals we hem ook bij de tent hadden staan. Toch nog iets langer deels uit bakken leven, maar wel binnen! Met grof geweld deden wij dames ons best om zonder mankracht zoveel mogelijk weg te breken en ondertussen waren buiten het huis de mannen bezig met het vrij maken van de oprit/parkeerplaats/camperplaats en het installeren van een nieuwe pomp voor waterdruk in het huis. Onder de keuken kwamen we nog een rattenskelet tegen, die ons deed beseffen dat het slopen van de keuken echt de beste optie was geweest. De muren en het plafond, die vol roet en vetaanslag zaten maakten we zo goed en zo kwaad als dat lukte schoon met afwasborstels en schoonmaakmiddel en hoewel we echt wel eer van ons werk hadden, wit werd het echt niet meer. We beseften ons dat alles eigenlijk gewoon een likje (of zeg maar gerust een flinke laag) verf nodig had en ook de vloer is nodig aan vervanging toe om het er weer netjes uit te laten zien. De prioriteit was echter allereerst het bewoonbaar maken van het huis, aangezien de tent alles behalve comfortabel meer was. Dat de vloer niet meer brandschoon te krijgen is en de muren er smoezelig uitzien is een schijntje vergeleken met de schimmelvlekken in het tentdoek en de grote laag zand en stof onder de tentvloerbedekking. De basis van een huis met stenen muren, dakpannen als dak, veel minder tocht en een toch een stuk schoner en gezonder leefklimaat is een mooi begin. Het mooi maken komt later wel! 

Na vijf hysterisch drukke en lange dagen werk was het huis voor ons leefbaar genoeg om erin te kunnen gaan wonen. Alles was gesopt, we hadden stroom, stromend water, warm water, een functionerende wc én douche (hoe luxe!), een keuken waar we ons prima in konden redden, een werkende houtkachel en allemaal een ‘bed’ (als in matjes of matrassen) om in te slapen. Hoogste tijd om ons tentbestaan in te ruilen voor stenen muren en een dakpannen dak, om van daaruit in rust plannen te maken voor het vele werk dat nog voor ons ligt, maar in stapjes gedaan kan worden omdat de basis leefbaar is en functioneert! We zijn onwijs dankbaar voor de huisgemeente waar we onderdeel van mogen zijn, want zonder hun hulp waren we minimaal twee keer zo lang bezig geweest of hadden we tevreden moeten zijn met minder. Meer dan de helft van de tijd zijn er verschillende gezinnen geweest die geholpen hebben met alles wat er te doen was. 

Het wonen in een huis in plaats van in een tent is best wel weer even wennen. Waar we in de tent veel geluiden hadden van wapperende zeilen, dieren in de buurt, wind, regen, is het in het huis stil. Muisstil. Wanneer het regent, merken we het pas als we naar buiten kijken of nietsvermoedend een stap buiten zetten en het is heel gemakkelijk om weer veel binnen te zitten terwijl het buiten zijn juist zo fijn was van het tentleven. Daarentegen is het heerlijk dat we niet meer op de tocht hoeven te zitten en binnen kunnen blijven als we naar de wc moeten! De gaspitten kunnen zachter tijdens het koken, omdat ze niet meer uitwaaien en het eten aan een grotere, minder wankele tafel is heerlijk. En we hebben een bank, dus kunnen af en toe weer eens lekker bankhangen, gewoon omdat het kan. Aan ons de taak om de fijne dingen (het buitenleven etc.) er in te houden en de voordelen/luxe van een huis enorm te koesteren. Met een beetje zoeken gaan we daar zeker onze weg in vinden! 

De laatste beproevingen en de start van een nieuw begin

De laatste beproevingen en de start van een nieuw begin

Hysterische regen, een lekke tent, harde wind, lekke luchtbedden, de Portugese herfst is begonnen en de tent (en alle kampeerspullen die niet gemaakt zijn voor langdurig gebruik) staat op het punt om het te begeven. Maar niet alleen de tent heeft het moeilijk. Ondanks onze dankbaarheid voor Gods leiding en het huis dat we mogen krijgen is het een grote beproeving ook voor ons. Binnen zitten met drie energieke kinderen in een toch relatief heel kleine tent en de troep die dat geeft, continu naar boven kijken of de tent het nog houdt en leven met het feit dat de eerste datum voor de overdracht al verstreken is is best pittig. Het voelt een beetje als het einde van een zwangerschap en dat je flink over de uitgerekende datum heen gaat. De buik zit in de weg, het getrappel van dat waar je zo naar verlangt begint pijnlijk en vervelend te worden, de energie is op en ondertussen vraagt iedereen lief bedoeld of de bevalling al begonnen is. Je probeert er het beste van te maken en dat lukt ook wel, maar het houdt niet over. 

Dat het regenseizoen er aan zat te komen wisten we natuurlijk en dat onze tent niet zo best meer was ook. In augustus braken we de tent nog eens af om hem bij een ander gezin weer op te zetten (we mochten hier een aantal weken op het land passen zodat zij naar Nederland konden en daarna blijven had een aantal praktische voordelen) en dat heeft het tentdoek natuurlijk niet beter gemaakt. Daarnaast zat de tent al in zijn reservetijd als we een levensduur van 50 weken aanhielden, heeft het natte voorjaar zijn schimmelsporen achtergelaten op het tentdoek en deed de Portugese zon haar werk ook goed. Bij de eerste regenbuien in september merkten we dus al dat het plaatselijk drupte in de tent. Gelukkig is het daarna een tijdje droog en warm geweest, maar toen het regenseizoen echt leek te beginnen moest er wel wat gedaan worden om dat ‘probleem’ te tackelen. Een prachtig blauw bouwzeil van de plaatselijke chinese meuk winkel spanden we over de tent heen en we waren weer even gered. Geen gezicht, maar de term ‘het oog wil ook wat’ moeten we hier in Portugal leren loslaten. Soms is het gewoon niet anders. Het zeil deed zijn werk en we zaten weer droog! Met de harde wind die de hysterische regenbuien vergezelde was het nog wel even spannend of de oogjes niet van het zeil af zouden scheuren en de boel weg zou waaien, maar wonder boven wonder hield het en bleven we droog! 

Ondertussen ging het wachten op ons huis door. Er moesten zaken geregeld worden waar wij geen invloed op hadden en waarin we afhankelijk waren van andere mensen. Het duurde en het duurde maar. Bij de gemeente moesten papieren in orde gemaakt worden, maar degene die dat moest doen was op vakantie. Daarna was er een volmacht opgestuurd voor de overdracht door een van de eigenaren, maar die bleek niet te kloppen dus dat moest opnieuw en toen die eindelijk binnen was moest er een datum geprikt worden waarbij de overige eigenaren en wij zelf allemaal aanwezig konden zijn. Dat was nog wel een ding, want zij konden doordeweeks niet en voor ons was de zaterdag geen optie ivm Shabbat. Het kwam er op neer dat het óf op Shabbat moest óf op een vrijdag aan het einde van de middag, maar dan zou het nog een paar weken langer duren. Au. Die was even pijnlijk. Want hoewel we heel graag zo snel mogelijk de sleutel wilden omdat de situatie in de tent enigszins onhoudbaar begon te worden toen ook nog het ene na het andere luchtbed lek ging, wilden we het ook doen zoals de Heer het wil. Op diezelfde dag ontving ik per mail de bijbeltekst van de dag, die over Shabbat ging en dat we die in ere moesten houden. Duidelijk zat. Dus we bleven op onze strepen staan en zeiden ‘nee’ met het risico op nog langer wonen in een tent. Toen we dat berichtje hadden gestuurd kregen we al vrij snel te horen dat de overdracht die komende vrijdag zou zijn. Halleluja! 

Vorige week vrijdag was het zover. Met knikkende knieën hadden we die week heel veel geld overgemaakt naar het advocatenkantoor, hopende dat het veilig aan zou komen op de goede bestemming en om vijf uur op vrijdagmiddag belden we er aan. We mochten binnenkomen en stuitten op een typisch niet Nederlandse situatie dat het te vol was in de ruimte en het, omdat we in gemeenschap van goederen getrouwd zijn, niet nodig was dat ik tekende dus ik moest in de hal wachten met de kinderen zodat Ronald kon tekenen. Oké Heer, ik ken mijn plaats, haha, prima. We wachtten twee uren in de hal. Ik mocht tussendoor wel heel even naar binnen om te horen wat er in het contract stond, maar aangezien de kinderen daardoor zonder papa of mama in de hal bleven met een paar Portugese mensen waar ze niet mee konden communiceren ivm de taal was ik snel weer terug. We wachtten nog even en daar kwam de liefste man naar buiten met de allermooiste glimlach en een sleutel in zijn handen! We liepen naar buiten en zagen dat de zon nét onderging. Vlak voor Shabbat, op het hoogtepunt (volle maan) van de 8ste maand kregen wij de sleutel van ons huis! We openden Shabbat met een ijsje en een speurtocht door het huis en genoten van de kinderen die gierden bij alles wat ze in de kastjes tegenkwamen (onderbroeken, oude Portugese munten, beschimmelde koekjes, etc etc). Daarna gingen we een dagje de rust in om vervolgens, op de eerste dag van een nieuwe week te beginnen aan een nieuw hoofdstuk van ons leven. Een hoofdstuk met heel veel werk, maar ook zoveel rijkdom. We hebben een huis!

Sleutel naar een nieuw begin! (3)

Sleutel naar een nieuw begin! (3)

Onze zoektocht naar een eigen plek begon bij ruïnes met veel grond en eindigde bij een oud, maar compleet en vrijwel direct bewoonbaar gemeubileerd huis met veel minder grond (uiteindelijk bleek het perceel ongeveer 1/3 te zijn van een hectare). We hebben in juni een bod geplaatst en het duurde even met alle rompslomp en regelzaken die in Portugal (zoals veel andere dingen) heel veel tijd kosten, maar het bod is geaccepteerd, het voorlopige koopcontract hebben we deze week eindelijk getekend en we geloven dat het nu echt niet lang meer gaat duren voor we er aan de slag kunnen. 

Het is grappig om te beseffen dat we in Nederland naar iets als dit op zoek waren: een ouder huis met een leuk lapje grond. Toen kwamen we terecht in een super de luxe tot dan toe onderhoudsvrij nieuwbouwhuis met postzegeltuin. Een geweldige plek waar ik me zo thuis voelde! Ik heb er de tijd en ruimte gehad om veel te leren (op geestelijk, persoonlijk en praktisch vlak). Ik kon me (onbewust) voorbereiden op een eigen homestead door kippen te nemen, brood te leren bakken, op kleine schaal te moestuinieren en oogst verwerken. Ik kon meer leren over het thuis zijn met de kinderen, het steeds meer met vreugde omarmen van het moederschap, vrouw zijn en het zorgen voor thuis. We konden (ook geheel onbewust overigens) wennen aan het wat verder bij familie vandaan wonen en elkaar minder vaak zien dan iedere week. We konden ons daar al verdiepen in Gods feesten en alle andere dingen die we hier volop in de praktijk mogen brengen en toen het moment daar was om te gaan, konden we ons huis zó verkopen dat we dan toch dat oude huisje konden kopen met dat leuke lapje grond, maar dan in Portugal. We hebben hier al veel geleerd en zien er naar uit wat God ons in deze nieuwe stap ongetwijfeld allemaal weer wil leren. We voelen ons zo gezegend!

Emigreren, het is me een avontuur en ik besef me steeds meer dat er zoveel mensen zijn die de droom hebben om deze stap te nemen maar het niet durven. Het kost je zo ongeveer alles en eerlijk? Als Ronald er niet was geweest, had ik het nooit gedaan. Het was een stap uit gehoorzaamheid. Gehoorzaamheid naar mijn man toe, die er echt van overtuigd was dat we moesten gaan, maar vooral gehoorzaamheid naar God, die overduidelijk liet weten dat dit het pad was dat we moesten gaan bewandelen. Dat die gehoorzaamheid ons nu al zoveel zegen heeft gebracht maakt ons alleen maar gemotiveerder om Hem te blijven volgen op de weg die Hij ons leidt. Het pad is smal. Het is iedere keer weer balanceren om er op te blijven wandelen en we kukelen er regelmatig van af, maar dan krabbelen we weer overeind, zeggen we sorry en beginnen we weer waar we gebleven waren. Hij is het meer dan waard!

Sleutel naar een nieuw begin! (2)

Sleutel naar een nieuw begin! (2)

Toen we een bezichtiging aangevraagd hadden voor het huis duurde het amper een dag voordat we reactie hadden en binnen een week stonden we op de oprit van het huis te wachten tot we de bezichtiging konden starten. We maakten kennis met een enorm vriendelijke vrouwelijke makelaar die ons in haar beste engels door het huis begeleidde; een bewoonbaar huis met een weliswaar ouderwets ingerichte, maar keurige woonkamer, keuken, drie slaapkamers en een badkamer. Zonder schimmel. Wauw, dat hadden we niet verwacht. We keken verder en zagen schuurruimtes onder het huis waar vroeger wijn gemaakt werd, stenen dierenverblijven, een watertoren voor het huis voor wateropslag, een prachtige hoeveelheid volwassen fruitbomen en fruitstruiken en een ruime tuin. Dit alles aan de rand van een dorp, waarbij je voor het huis buren hebt en achter het huis het idee hebt in the middle of niks te wonen. Dit huis was beslist niet wat we zochten, maar we konden niet anders dan op slag verliefd worden en ons beseffen dat dit was wat we nodig hadden om hier in Portugal een nieuwe start te maken. 

We gingen later nog een keer kijken en nog een keer en we zijn er zelfs met enkele van de eigenaren (die nu in Frankrijk wonen) doorheen gelopen. We mochten de verhalen aanhoren van hoe het er in hun jeugd was. Dat ze vroeger zwommen in het waterbassin verderop in de tuin en daarin ook de was deden op warme zomerdagen. Dat ze altijd mais op de betonnen oprit lieten drogen en dat de kippen de restjes daarvan later mochten oppeuzelen. Ze vertelden waar de aardappelen en uien opgeslagen werden en op welke plaats het in de zomer het meest koel is om te zitten. Dat er nog een emaillen beker aan de kraan van de watertoren hangt voor buren die vaak langs kwamen om een slok te nemen van het lekkere drinkwater dat ze oppompten. Dat ze wijn maakten van de gigantische hoeveelheid druiven die aan de druivenstruiken groeien. Daarbij draaiden ze het kraantje van een van de tonnen in de schuur open om te laten zien (en vooral ruiken) dat er nog brandewijn in zit en wisten ze ons te vertellen dat dat drankje je wel warm kan houden in de winter. Ze lieten de elektrische druivenpers zien en andere tools die het oogsten en verwerken van de druiven en olijven gemakkelijker maken en vertelden ons dat alles, als we dat graag wilden, zou blijven staan, zodat ook wij het weer konden gebruiken. Meubels, serviezen, bestek, pannen, gereedschappen, alles. Best handig, aangezien meubels nét niet meer in ons aanhangertje pasten toen we uit Nederland vertrokken.

Het leek allemaal te mooi om waar te zijn. Iedere keer wanneer we met de makelaar over het terrein liepen ontdekten we samen met haar weer nieuwe bijzondere dingen: een stromende (seizoensgebonden) rivier waar nog water liep op het droogste moment van de zomer, spontaan groeiende kool-, aardappel- en aardbeienplanten en nóg meer fruitbomen. Samen met haar vielen we van de ene verwondering in de andere, maar ook buiten de bezichtigingen om kwamen we bijzondere dingen tegen. Het huisnummer 8, dat op het muurtje naast een schattige kleine brievenbus bevestigd is, is het cijfer dat de weken na de eerste bezichtiging steeds terugkwam. In data voor het verlopen van onze APK (8-8), in de datum dat we vanuit Nederland vertrokken zijn (8 januari) en zelfs op ons nieuwe Portugese kenteken (6+2). Alsof God ons duidelijk wilde maken: Jullie zijn vertrokken uit Nederland om hier opnieuw met Mij te beginnen. Ik heb jullie eerst een tijd met rust gegeven en nu is het tijd voor het échte nieuwe begin van jullie leven hier! We beseften ons dat, hoewel het niet altijd zo voelde, het wonen op het land van een ander ons rust gaf. Dit omdat we nog geen eigen huis hadden dat onderhoud nodig had, we nog geen eigen moestuin hoefden te bewerken en geen horde dieren hadden waar voor gezorgd moest worden. De rust die we daardoor hadden in ons hoofd heeft ons de ruimte gegeven om de tijd te nemen om hier te landen en onze weg te vinden in dit land en nu is het tijd voor de volgende stap! Het maakt ons klein als we beseffen dat God dit alles zo geleid heeft en beter weet wat goed is voor ons dan wij zelf. 

Sleutel naar een nieuw begin! (1)

Sleutel naar een nieuw begin! (1)

Nadat we de conclusie getrokken hadden dat een ruïne (en het hele ingekleurde en misschien wel geromantiseerde plaatje dat we daarbij hadden) hem niet ging worden en beseften dat het niet gaat om wat wij zelf willen ging onze zoektocht naar een eigen plek om te wonen natuurlijk gewoon door. Kijkende naar het tentdoek en wat die al te verduren heeft gehad, wisten we dat het het leven van onze tent eindig was. Met de zomerzon nog in het verschiet en de schimmelplekken die toch steeds prominenter aanwezig werden was het niet de vraag of hij er mee op ging houden, maar eerder wanneer. We gingen ervan uit dat hij een hele winter niet meer zou gaan trekken en al duurde dat nog even, we wisten ook dat de tijd sneller gaat dan ons lief is. Daarnaast is het natuurlijk fijn dat we tijdelijk op het land van anderen mogen wonen, maar dat is niet waarvoor we naar Portugal vertrokken zijn. Maar… wat dan wel? 

Ik durf eerlijk te zeggen dat het best even een gat was waar we in vielen. We zagen de deuren voor onze zelfbedachte plannen steeds verder dicht gaan en een echt huis kopen met een hectare grond, zoals we graag wilden, bleek financieel voor ons niet betaalbaar te zijn. Het al een lange tijd geen echte ‘thuis’ hebben brak mij steeds vaker even op en ik merkte dat we als gezin echt toe waren aan onze eigen ruimte.  De soort van makelaar die ons in de eerste instantie hielp met het zoeken naar een plek kwam iedere keer weer met ruïnes aan die wél goed betaalbaar waren en aan flinke lappen grond gekoppeld waren. Dat zorgde ergens voor twijfel, omdat het zelf bouwen toch ergens een verlangen was, maar we wisten dat er van ons gevraagd werd om het legale pad te bewandelen. Dit betekende dat we moesten gaan zoeken naar een huis mét dak en dan dus automatisch met minder grond. Dat deed even pijn, want in ons hoofd moésten we minimaal een hectare hebben om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te kunnen worden en het was best even moeilijk om dat plaatje uit ons hoofd te zetten. Het was wel typisch dat er juist op dát moment een huis op ons pad kwam. Het huis dat wel eens een sleutel naar een nieuw begin kon zijn! 

Ik zat gewoon wat te neuzen op de verschillende makelaarssites van deze omgeving toen ik haar tegen kwam. De advertentie was niet eens zo heel indrukwekkend, maar het totaalplaatje van het huis, de afmetingen van het perceel én het feit dat er een brievenbus en huisnummer aanwezig waren trokken mij over de streep om verder te kijken. Die brievenbus en dat huisnummer waren mijns inziens hét bewijs dat het een echt legaal huis was en die zekerheid kon ik wel gebruiken. Toen we de advertentie goed bekeken zagen we alleen maar foto’s van de buitenkant en de tuin, maar de beschrijving leek leuk en de prijs was goed te doen. Toch wisten we maar vrij weinig. Hoe zou het huis er van binnen uit zien? Beschimmeld? Oud? Vervallen? Dat was waar we een beetje vanuit gingen. Vooral ook om al te grote teleurstellingen te voorkomen. Geleid door onze nieuwsgierigheid vroegen we een bezichtiging aan én zochten we het huis en vooral zijn locatie op door middel van satellietbeelden van het plaatsje. We reden er een keertje langs, gluurden voorzichtig en schuldbewust even achter het huis de tuin in, niet wetende of er toch stiekem nog iemand zou wonen en werden alleen maar nieuwsgieriger, want de eerste indrukken logen er niet om. Het leek een prachtig stuk grond met veel fruit. Zo snel als we de achtertuin ingedoken waren, zo snel zaten we ook weer in de auto. Voor de rest zouden we toch echt moeten wachten tot we een bezichtiging konden plannen. Als dat al zou lukken… 

Je auto invoeren in Portugal

Je auto invoeren in Portugal

Toen het moment daar was dat we al ongeveer vijf maanden in Portugal bivakkeerden begon er lichte onrust te ontstaan. De zes maanden mijlpaal kwam er aan en dat betekende dat er nog een grote hobbel genomen moest worden. Een waarvan we op internet lazen dat het een ingewikkelde hobbel was met veel bureaucratie, kastje naar de muur ervaringen en vooral veel tijd en geld: de auto moest geïmporteerd worden. Die ellendige verhalen maakten dat we dit al een tijdje voor ons uitgeschoven hadden, maar aangezien je maar maximaal zes maanden met een buitenlands kenteken op Portugees grondgebied mag rondrijden moest er inmiddels een beetje vaart gemaakt worden. 

Waar je denkt dat je je auto gewoon mee kunt nemen en in kunt voeren zonder problemen en hoge kosten (ik bedoel, we zijn toch gewoon in Europa?) ligt het allemaal iets ingewikkelder. Ja, het kan. Maar daar zitten wel wat eisen aan. Je moet vanaf vóór je vertrek uit Nederland aantoonbaar minimaal zes maanden in het bezit zijn van de auto én je moet heel wat (ingewikkelde) formulieren invullen en bewijzen aanleveren (waar je maar beter hulp bij kunt inroepen). Kun je ook maar iets niet duidelijk bewijzen, dan kun je je auto niet zonder al te veel kosten invoeren. De invoerbelasting moet dan betaald worden en dat kan oplopen tot behoorlijke bedragen. Wij hadden ons hier uiteraard van tevoren in verdiept en waren op het moment van vertrek, hoe dan ook, niet minimaal 6 maanden eigenaar van onze auto. Dat betekende dus: betalen. Dan maakt het dus ook niet meer uit als je vlak voor vertrek nog een andere auto besluit aan te schaffen en aangezien onze auto de nodige technische mankementen had was het kopen van een andere een logische keuze. Na flink puzzelen en zoeken welke auto we geschikt vonden voor Portugal (we wilden een 4×4 met genoeg ruimte, die technisch in orde was én onze aanhanger met gemak kon trekken), kochten we onze huidige Suzuki Grand Vitara. Oud genoeg om flinke korting te krijgen op de invoerbelasting, dealeronderhouden én de aanschafkosten plus invoerbelasting kwamen uiteindelijk lager uit dan het kopen van eenzelfde tweedehands auto in Portugal. De belasting namen we dus op de koop toe, hoewel het een flink bedrag was.

Dus, toen moesten we gaan invoeren. We gingen ervan uit dat het nu eigenlijk heel gemakkelijk zou gaan en dat we het wel zelf konden, zonder hulp van derden. Wat was er moeilijk aan? Als je wil betalen, dan komt het vast goed! En we kwamen ook heel ver hoor. Het meeste voorwerk hebben we goed kunnen doen: formulieren invullen, auto laten keuren, documenten verzamelen. We bleven echter steken op een formulier van de douane. In ingewikkeld Portugees moest dat formulier volledig ingevuld worden. Aangezien we uiteindelijk nog maar een week hadden tot die 6 maanden grens, was daar dan de conclusie: dit gaan we zelf niet redden, we gaan hulp vragen. 

Dus dat deden we! We vonden iemand die voor niet al te veel geld binnen 2 werkdagen een tijdelijk Portugees kentekenbewijs voor ons geregeld had nadat we alle documenten hadden gebracht. Toen we ons kenteken hadden kon de verzekering geregeld worden (wat eerst ook nog een uitdaging bleek omdat onze versie van deze auto nog niet bekend was in Portugal, maas uiteindelijk bleek het een fluitje van een cent) en konden we onze Portugese nummerplaten, die we gewoon konden halen bij een auto onderdelenwinkel, op de auto plaatsen! Aangezien Ronald naar Nederland zou vliegen, dachten we dat de auto snel geëxporteerd zou zijn bij een RDW kantoor, maar helaas wilden zij beslist de kentekenplaten hebben, dus moesten we dat alsnog online regelen, zodat we een definitief kentekenbewijs kunnen krijgen in Portugal. Inmiddels hebben we via internet gezien dat onze auto geëxporteerd is en wachten we alleen nog op een bevestiging daarvan via de post. Alles wat nodig was hebben we door kunnen geven aan de persoon die alles voor ons regelt, zodat ons tijdelijke kentekenbewijs vervangen kan worden door een definitieve. Die krijgen we over een tijdje via de post. Nu rijden we rond met witte platen. Een heel ander gezicht. We worden steeds Portugezer! 

Een half jaar verder..

Een half jaar verder..

En toen waren we al een half jaar in Portugal. Het is bizar hoe snel de tijd gaat. Dagen, weken en zelfs maanden vliegen voorbij zonder dat we het eigenlijk door hebben en ondertussen gebeurt er veel en weinig tegelijk. De tijd gaat te snel, maar soms ook te langzaam. We vervelen ons niet, maar zoeken wel eens naar iets om handen. We hoeven niks, maar ondertussen moet er natuurlijk ook in een tent gewoon van alles gebeuren. Het is wel weer tijd voor een update, dachten we zo! 

Dat we de afgelopen tijd weinig geschreven hebben betekent niet dat er niks gebeurd is. Integendeel zelfs. Blikken veranderen, visies worden bijgesteld, eisen heroverwogen en er ontstaat steeds meer een beeld van hoe ons ‘thuis’ en ons leven er hier in Portugal uit mag gaan zien. We klimmen uit onze eigen ideaalbeelden en dat geeft verrassende wendingen! Maar tegelijkertijd zitten we ook gewoon nog steeds in een tent, op het land van een ander en bestaan de meeste dagen uit school, de was doen, de afwas, eten koken, kinderen vermaken, zwemmen, eten en slapen. En hoewel dat een van mijn belangrijkste taken is (het gewone leven leven en voor mijn man en kinderen zorgen) en ik daar oprecht voldoening uit haal, is daar niet gigantisch veel over te schrijven. De kinderen doen het goed, wij doen het goed, de tenten takelen wat af maar functioneren ook nog gewoon, inclusief mijn rug die de slaapmatjes niet heel erg kan waarderen en voelbaar aanwezig is na een nacht slapen, maar dan hebben we het grootste nieuws wel gehad. Toch even een kleine opsomming dan? Ja, laten we dat doen. 

  • We genieten van het buitenleven en zijn allemaal voor Nederlandse begrippen poepie bruin! Niet gek als je van ‘s morgens 8 uur tot ‘s avonds bedtijd eigenlijk continu buiten bent, al doen we school ‘s morgens wel in ons klasje in de caravan.
  • We hebben een prachtig voorjaar gehad, met hoge temperaturen, maar toch ook de zegen van relatief veel late regen. Inmiddels lopen de temperaturen dagelijks snel op tot boven de 35 graden, maar het valt ons niet tegen. Het went toch echt wel, al moet je natuurlijk wel even over dat ‘zweet is vies’-dingetje heen. Want zweten doe je gewoon met zulke temperaturen. Als een malle. Gelukkig maar! 
  • We genieten enorm van de samenkomsten die we wekelijks hebben samen met een aantal gezinnen op de Shabbat. We zingen, bidden, lezen de bijbel, eten, spelen en kletsen samen. Nu, een half jaar later merken we dat er heel waardevolle vriendschappen ontstaan! 
  • Ronald is inmiddels een paar maanden van het roken af en voelt zich enorm goed!
  • Onze tent doet zijn werk dus nog, maar wordt natuurlijk al een half jaar veel intensiever gebruikt dan waar hij voor bedoeld is. De ritsen worden minder, er ontstaat wat schimmel en alle kleur is er aan de buitenkant inmiddels wel van af. De kinderen hebben al een ander tentje, omdat hun ritsen het al begeven hadden. Het houdt dus niet veel meer over, maar we hopen er toch nog ééventjes mee vooruit te kunnen. 

We kijken uit naar het moment dat we kunnen delen dat we DE plek gevonden hebben waar ons hart sneller van gaat kloppen omdat we Gods wegen er in zien. We zien uit naar het maken van een eigen thuis, na zo’n lange tijd soort van thuisloos. We dromen van dat moment en ondertussen beseffen we dat we het ook hier gewoon hartstikke goed hebben. We voelen ons rijk gezegend met onze lieve vrienden, dat ze een stuk land en privacy opofferen om ons een plekje te geven. We voelen ons bevoorrecht met de groep gezinnen waar we ons zo thuis bij voelen en die in gebed, maar ook als het om praktische dingen gaat om ons heen staat en waar we zo ontzettend veel van mogen leren. Opvoeding, groenten verbouwen, kippen slachten, bijbelse vraagstukken, geen onderwerp is te gek om over te kletsen en van gedachten te wisselen en ondertussen vermaken alle kinderen, van groot tot klein zich met elkaar. Puber, jongvolwassen, peuter of iets er tussenin, het maakt niet uit. Iedereen doet mee, helpt elkaar en lacht met elkaar.

Het is een grootse, bijzondere ervaring om op deze manier te emigreren. Een die ons als gezin enorm doet groeien en de mogelijkheid geeft om stappen te nemen die we in Nederland niet zouden nemen. Niet een weg die iedereen zou kunnen/willen nemen en ook beslist niet de makkelijkste, maar spijt? Nee, zeker niet! We zijn verwachtingsvol naar alles wat we nog mogen leren, ontdekken, meemaken in de toekomst! Een half jaar Portugal. Lang, maar toch ook nog maar zo kort. Ver weg, maar toch ook gewoon zo dichtbij. Dank aan een ieder die ons via deze weg volgt!

Op zoek naar, wat eigenlijk? 

Op zoek naar, wat eigenlijk? 

Toen we hier kwamen was het voor ons wel duidelijk. Even bijkomen, daarna snel een stuk land zoeken, vinden en kopen en gaan met die banaan. We hadden het voor onszelf al helemaal ingevuld hoe het leven hier zou zijn. Zelfs de details had ik al ingekleurd en ik zag het precies voor me. Want hoe moeilijk kan het zijn? Zo’n 2/3 van alle stukken land waar iets van een huis of ruïne op staat is verlaten. Daar moét toch wat bij zitten en het liefst snel een beetje. Wonen in een tent is leuk, maar bouwen aan je droom nog leuker! Inmiddels zijn we ruim vier maanden verder en we wonen nog steeds in een tent op het land van onze vrienden. Gaat er dan toch iets mis? 

Als je kijkt naar de teleurstellingen die we te verwerken hebben gehad zou je inderdaad denken dat er iets mis gaat. Het eerste land waar we compleet verliefd op werden is uit de verkoop gehaald, het tweede land liep tijdens een bezichtiging letterlijk onder water en werd daarna ook uit de verkoop gehaald, bij een volgend stuk land werkte de eigenaar niet mee om papieren in orde te krijgen en bij de laatste wilden we wel gaan kopen, maar kwamen we achter iets wezenlijks: Een Ruïne..Mag..Je..Niet..Zelf..Herbouwen.. Wat? Waar we om ons heen zien dat iedereen, maar dan ook echt zo ongeveer iedereen ruïnes herbouwt en er gaat wonen (en ervan overtuigd is dat dat mag) mag dat officieel niet. Oké, interessant. Nu we dat weten, kunnen we daar niet meer omheen. Want is het niet één van de dingen die in de bijbel staan? Gehoorzaam de overheid, oftewel houd je aan de regels TENZIJ het tegen de wil en wet van God in gaat. Wij denken dat legaal wonen niet per se tegen Gods wet is en bevestiging dat het Gods wil is hebben we niet gekregen, dus.. Na een nacht letterlijk ziek zijn van mijn geweten dat opspeelde wisten we het zeker. Dan moeten we het prachtige land met lelijke ruïne niet kopen.

Het was en is me wel wat. Dromen die in duigen vallen, deuren die dicht gesmeten werden en wij als gezin en als man en vrouw die totaal opnieuw gevormd worden door de Allerhoogste. Veel ‘au’ momenten maar ook grote ontdekkingen. Wij focusten ons op de zoektocht naar een plek om te wonen en God wilde dat we ons focusten op een zoektocht dichter naar Hem toe. We ontdekten dat we gekneed werden en teruggetrokken werden naar het afhankelijk zijn van Hem. Zonder de Vader kunnen we immers niks. We gaven toe dat het inderdaad niet gaat om de plaatjes in onze hoofden (het houtgestookte fornuis, de hangmat tussen prachtige eikenbomen, de geweldig mooi opgeknapte ruïne, traditioneel gebouwd met van die dikke portugese muren) ingekleurd en wel en ingepakt met mooie strikken met glitters. Niet mijn wil geschiede Heer, maar Uw wil! Een gebed dat we in het onze Vader bijna als vanzelfsprekend uitspreken, maar hoe moeilijk is het om je eigen wil aan de kant te zetten? Je vlees te kruisigen en achter de Vader aan te gaan? 

We beseffen ons steeds meer dat de uiteindelijke bestemming (en we geloven dat die gaat komen, dat we een plek vinden om te gaan wonen) veel minder belangrijk is dan de weg ernaar toe. We zijn naar Portugal toe gereisd met de intentie om ons te laten vormen door onze Vader. Om te groeien in onze relatie met Hem en onze manier van leven op Zijn wil af te stemmen en daar zitten we midden in al hadden we hem zelf uiteraard anders ingekleurd. Niets menselijks is ons vreemd, integendeel. 

Ondertussen zien we dat de deuren die dicht gingen met een reden dicht gingen, net als de regels die boven ons dak kwamen te hangen en onze droom van een hele ruïne herbouwen aan diggelen sloeg. We kregen bevestigingen van de Heer in hoeken waar we niet zochten en  die zijn veel meer persoonlijk van aard dan praktisch. Het gaat over wie we zijn en wat we doen in ons huwelijk, in de opvoeding van onze kinderen, in onze omgang met anderen en of we dingen met vreugde doen. Leiden we een leven die de heiligheid, grootheid en koninklijkheid van onze Vader weerspiegelt? We kunnen alleen maar ‘nee’ zeggen met het verlangen dat het ooit een volmondige ‘ja’ zal worden. De zoektocht naar een eigen plekje (die ondertussen natuurlijk wel rustig, in gebed en afhankelijkheid van de Vader door gaat) maakt plaats voor een veel grotere zoektocht: die naar een Heilig leven. En reken maar dat de uitkomst daarvan nog veel mooier zal zijn! 

Twee weken ‘boertje spelen’

Twee weken ‘boertje spelen’

‘Het is half 7 in de ochtend. Mijn wekker gaat. Omdat ik niet zo goed geslapen heb vannacht zucht ik een keer en zet ik de wekker een half uurtje later. Dat kan, dat heb ik zo ingecalculeerd. Als de wekker later nog een keer gaat rits ik mijn slaapzak open en doe ik mijn kleren aan. Ik doe de rits van de slaaptent open en hoor dat dat hét teken is voor de twee grootste kindjes om hun eigen slaaptent ook uit te komen. Klusjestijd, mama helpen! 

Het is leuk om te zien hoe ze daar maar wat graag voor opstaan: samen de honden uitlaten en daarna helpen met het opstarten van alles op de miniboerderij. We hebben een mooie routine gevonden met zijn drietjes: Naomi bevrijdt de kippen en eenden uit hun hokken en geeft ze te eten, Ezra zorgt voor het vullen van de voerbakken van de honden en katten en ik melk de geit en breng ze naar de plek waar ze mogen maaien vandaag. Gemotiveerd doet ieder zijn eigen klusje en ongeveer tegelijk zijn we klaar. Dan is het tijd voor het opstarten van onze eigen dag. Inmiddels is de jongste ook wakker, moet er ontbijt gemaakt worden én natuurlijk koffie voor manlief. 

Overdag knuffelen de kids, tussen hun schoolse werkzaamheden graag met de kuikens en moet er natuurlijk regelmatig even gekeken worden of er al eitjes gelegd zijn. Daarnaast wordt de broedse eend nauwlettend in de gaten gehouden! Zouden er eendenkuikens in de eieren zitten? En ligt er alweer een extra ei onder? Op wonderbaarlijke wijze worden dat er namelijk steeds meer, terwijl mevrouw rustig verder broedt. Al die dieren zorgen voor leven in de brouwerij. Broedse eend, ontsnapte kip, agressieve haan, losgebroken geit, er valt altijd wel íets te beleven. Maar er zijn meer klussen te klaren.

Een paar dagen geleden heeft Ronald het gras gemaaid en aangezien dat gras ruim 1,5 meter hoog stond ligt er enorm veel inmiddels hooi op het grasveld. We denken na over waar we dat kwijt moeten en als we het in kruiwagens stoppen merken we al snel dat twee kruiwagens verre van genoeg is om al dat hooi op te slaan. We besluiten hooibalen te proberen te maken en wonder boven wonder lukt dat! We voelen ons inmiddels echte ‘de boeren’: met hooivorken en kruiwagens en touwen knutselen we de een na de andere hooibaal in elkaar. 

Dan wordt het alweer bijna avond. Tijd om de tuinen te sproeien. Het is al goed droog in Portugal en sproeien is echt noodzakelijk om de plantjes in de moestuin te laten groeien. Dit is de taak die Ronald op zich neemt, zodat ik de dag goed kan afsluiten met de kinderen. Het sproeien is een hele klus. De moestuinen, de andere plantjes kris kras over het land en de jonge boompjes hebben water nodig. Tegen de tijd dat het ongeveer donker is is Ronald klaar. Samen doen we de kippenhokken dicht, de hond aan de ketting en gaan de lampen in de tent aan. Nog heel even zitten we en dan is het tijd om te gaan slapen, want morgen gaat de wekker weer.’

Een dag uit het leven van.. Twee weken hadden we het rijk hier alleen. Onze vrienden gingen op vakantie naar Nederland en hadden ons gevraagd op het land te passen. Graag! De kinderen keken er een beetje tegenop, want geen tieners die met ze konden spelen, maar al snel ontdekten ze dat een homestead runnen met alle verschillende taakjes ook erg leuk is. Waar de oudste eerst voor altijd in een tent op dit land wilde blijven wonen, wil ze nu iedere avond bidden voor een eigen plekje. We hebben genoten van alles wat we konden doen en we zouden liegen als we zouden zeggen dat dat niét naar meer smaakt!