Archief van
Categorie: Bouwen

Het bouwen van onze eigen homestead. Huis, sanitair, regenwateropvang, elektriciteit, stromend water etc.

Van huis naar thuis (2): een keuken bouwen

Van huis naar thuis (2): een keuken bouwen

Wij leven hier op onze mini ‘boer’derij een beetje met het motto: Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan. Zo heel veel weten we nog niet en heel veel dingen die we hier tegenkomen of graag willen hebben we nog nooit eerder gedaan. Zo ook het bouwen van een keuken. From scratch. Op een plaats waar nog nooit eerder een keuken gestaan heeft. Zou het lukken?

Dat kleine kamertje waar de keuken oorspronkelijk stond was een benauwend hok. Zelfs in de winter werd het gigantisch warm en vochtig als ik aan het koken was. De keuken is een plaats waar ik graag ben, maar hier niet. Ik vind het heerlijk om te koken en wil, als ik in de keuken bezig ben graag zicht hebben op onze kinderen en hun schoolwerk, hun spel of gewoon contact kunnen houden met aan tafel zittend bezoek. Een open keuken moest het dus worden op een plaats waar ik blij van word (met uitzicht op onze tuin ipv de straat en sinds we het kippenhok verplaatst hebben, uitzicht op scharrelend kippies!). Een knusse woonkeuken, waarbij de eettafel het centrale deel van ons huis is en waarbij we op den duur de muur naar de oude keuken eruit halen zodat er ruimte is voor een grote eettafel. Maar dat waren plannen van de toekomst. Eerst maakten we vorige zomer de keuken. 

We hebben wat klussen betreft een geweldige taakverdeling. Ik bedenk, hij voert het uit en ik assisteer. Als het klaar is ruim ik op en decoreer de boel, terwijl hij zijn gereedschap weer op de juiste plek legt (of niet). Ik begon dus met tekeningen maken, zoeken op Pinterest naar stijltjes die we leuk vonden en kwam uiteindelijk met het ontwerp waar we beide blij van werden om vervolgens de liefste de grote uitdaging te geven dit te gaan maken en de rol van behulpzame assistente in te nemen. Mijn man, zoon van een timmerman (en wat voor een!), twijfelde geen moment en was vastberaden om de handigheid die hij van zijn vader geërfd heeft tot uiting te laten komen. Na goed nadenken, in zichzelf praten, mopperen, goed gereedschap kopen (want goed gereedschap…) en hout halen ging hij aan de slag. Vanuit de werkplaats klonk het zagen van de zaagmachine, het boren en het schuren en na een tijdje kwam hij boven (voor het idee: de werkplaats is onder ons huis) met een waar keukenbouwpakket. 

Het in elkaar zetten kon beginnen. Een goede voorbereiding is het halve werk, want al snel werd zichtbaar hoe het keukenblok eruit kwam te zien en het eindresultaat was een stevig keukenblok (de vorige, tijdelijke keuken, was alles behalve stevig en met deeg kneden ging het hele aanrecht heen en weer) met opbergruimte voor borden, bekers, pannen etc.! Blijer kun je mij niet maken! Maar dit was nog maar het begin, want er was een stuk vloer verrot dat vervangen moest worden (waaronder we weer de nodige oude muizen/rattennesten vandaan haalden), er moesten waterleidingen komen, een nieuwe afvoer, alles moest passend gemaakt worden op het keukenblok en al het hout moest uiteraard voorzien worden van een aantal laklagen. Toen alles uiteindelijk geïnstalleerd was, kon het inrichten van de nieuwe keuken beginnen. Het heerlijk poezelige, knusse gordijntje dat ik gemaakt had kon voor de plankjes langs en oh wat werd ik blij van het resultaat. We hebben eindelijk een échte keuken!

Van huis naar thuis (1)

Van huis naar thuis (1)

We wonen nu zo’n anderhalf jaar in ons huis en er is al heel wat veranderd, al gaat het onszelf uiteraard niet altijd snel genoeg. In de tuin hebben we flink gewerkt, maar ook in ons huis. Ik had er het eerste half jaar best moeite mee (eigenlijk stiekem nog wel) dat we terecht gekomen waren in ‘de rotzooi van een ander’. Hoewel we mega blij waren met dat er meubels stonden en we niet direct alles hoefden te kopen, zijn het spullen die nu weliswaar van onszelf zijn, maar niet door onszelf uitgezocht. Laten we zeggen dat het huis niet per se naar onze smaak was ingericht. Hoe moesten we ons daar zo snel mogelijk thuis kunnen gaan voelen met de weinige middelen die we op dat moment hadden? 

Bijna een jaar leven op de overwaarde van je huis én daarbij een nieuw huis kopen zonder in de eerste instantie een baan te hebben eist zijn tol en toen we de sleutel kregen waren we dan misschien wel in het bezit van een dijk van een tuin, een huis met veel potentie én zicht op een stabiel inkomen, maar op dat moment was de spaarrekening toch echt wel leeg. We konden dus niet veel meer dan gewoon het beste maken van de dingen die er waren. 

De keuken hebben we, zoals ik al eerder vertelde, eruit gesloopt ivm de zicht- en ruikbare muizen/rattengeschiedenis. nestjes, skeletten, keutels en urine zorgden ervoor dat de keuken niet meer bruikbaar was. Daar moest dus op korte termijn wat anders voor komen. De keukenopstelling zoals we hem voor de tent hadden paste met een aantal kleine aanpassingen precies op de plaats van de oude keuken, wat ervoor zorgde dat we de eerste maanden konden koken. Later kregen we een gebruikt gasfornuis (met oven!) cadeau en dat zorgde voor een fijne keukenupgrade, waar we voor langere tijd prima mee konden leven! Ik kon weer broden bakken en had extra aanrecht ruimte! Ik kon mijn weckpotten en kruidenpotjes ergens kwijt en dat voelde alweer een stuk meer als thuis. Maar goed, feit bleef dat campingkastjes dienst deden als keukenkastjes en we nog deels uit bakken leefden. Echter, het was goed leefbaar en ik was blij.

Met de woonkamer was, op dat het totaal niet ‘ons’ was na, niet zo heel veel mis. Het portret van een huilend meisje moest van de muur evenals alle Maria beeldjes en andere tierelantijntjes. De lamp waar je je hoofd flink aan kon stoten moest eruit, de tafel kon uitgeschoven worden zodat hij groter werd en toen werd het met een beetje schuiven en een kleedje op de bank toch wel al wat. Later hebben we het vloerzeil eruit gesloopt. Die zat op sommige plaatsen met punaises in de houten vloer, was op meerdere punten uitgescheurd, niet netjes gelegd en niet meer schoon te krijgen. Dat gaf me toch een verbetering! Er kwam een houten vloer onder vandaan die eigenlijk best nog mooi was, dus ook daardoor werd het toch weer een stukje knusser in huis.

Het is een meerjarenproject en daar worden we iedere keer weer mee geconfronteerd. Klussen kost tijd en met vier dagen werk/school, één rustdag, sociale contacten en een grote tuin blijft er niet altijd genoeg tijd over om klussen op te pakken. Daarnaast is het leven hier weliswaar goedkoper dan in Nederland, maar ook hier wordt alles duurder en moeten we voor de grote klussen gewoon even wachten tot de financiële middelen er zijn. Net het echte leven. Maar.. in de loop van de maanden hebben we zelf een eigen keuken gebouwd, op een andere plaats en zijn er de afgelopen weken een aantal grote dingen gebeurd in ons huis. Wordt vervolgd! 

Een zorgvuldig met bramen verpakt paradijs

Een zorgvuldig met bramen verpakt paradijs

We wisten dat er een beekje loopt achter onze tuin langs. Een riviertje, die zelfs op de kaart aangegeven staat. We hadden echter niet gezien hoe hij er op ons terrein uit zag, we konden er namelijk niet komen! Onze makelaar kon ons vertellen dat het een beekje is die seizoensgebonden is en in de zomer droog staat. We zijn er met haar via de tuin van de buren naartoe gelopen om te zien dat het om een ondiep, smal (zou het breder dan een meter zijn?), schattig beekje ging. Hoe leuk zou het zijn als we er via onze eigen tuin ook bij zouden kunnen komen?!

Toen we de sleutel nog niet eens hadden mochten we alvast aan de slag in de tuin. De vorige eigenaren hadden aangegeven het nog een keer te willen gaan maaien voor ons. Dit wilden we echter graag zelf doen, zodat we konden behouden wat we wilden behouden (er groeiden bijvoorbeeld veel aardbeienplantjes, midden in het gras! Hoe leuk om die aardbeien, die weet ik niet hoe lang daar al groeien nieuw leven te geven in de moestuin!). Dat vonden de vorige eigenaren uiteraard niet erg, want het was nogal een klus. Het gras, de varens en de braamstruiken waren al een tijdje niet gemaaid, dus het stond hoog, okselhoog en soms zelfs nog hoger. Tijd om de tuin met de bosmaaier flink onder handen te nemen! 

Ons huis staat op een heuvel en de tuin loopt af naar beneden tot aan het laagste punt, waar het beekje stroomt. Om het minder steil naar beneden te laten lopen heeft men de tuin in iets vlakkere terrassen ingedeeld, kwamen we achter toen we het gingen maaien. De onderste twee terrassen waren een mysterie voor ons, ook na het maaien van de rest van de tuin. Het was één grote muur van lange dunne stammen van (waarschijnlijk pruimen-)boompjes die op korte afstand van elkaar stonden. Maar.. bij het maaien van een klein stuk heel dicht langs die bomenmuur ontdekten we iets. Een trap, die toegang gaf tot het terras daaronder!

Uiteraard moest dat verder onderzocht worden, dus we hebben de trap vrij gemaakt om er vervolgens een kijkje te nemen. We waanden ons in de jungle! Tussen de doorntakken en boompjes (met venijnige stekels op de stam) door liepen we een meter of 10-15 richting de plaats waar de rivier zou moeten zijn. We hoorden hem stromen, dus we kwamen steeds dichterbij. Tot we aan het einde van het terras kwamen en de grond ineens weer 1,5 meter lager verder ging. Nóg een terras! Dit terras was op dat moment volledig onbegaanbaar. Hier stonden geen lange dunne boompjes, maar er bevond zich een groot web aan doorntakken die ons tegen hielden. Maar, daar was de rivier! Nog een aantal meter verder zagen we het water stromen! We bekeken de boel even goed en zonder goed in te kunnen schatten hoe groot dit net ontdekte extra stuk tuin was, konden we ons toch een goede voorstelling maken van wat voor paradijsje dit zou kunnen worden. Op een plek waar niémand komt en niémand je ziet, langs een kabbelend beekje! 

Uiteraard hebben we hier veel meer te doen dan een heel bos omkappen en een grote wirwar aan bramenstruiken van 3 meter hoog over een terras die waarschijnlijk een 7 bij 30 meter is te lijf gaan. Dit moest iets gaan worden wat we af en toe, als we tijd hadden aan zouden gaan pakken. Vorig jaar, in januari hebben we een deel van de dunne boomstammetjes kunnen gebruiken voor het maken van moestuinbakken en hebben we het onderste terras voor een vrij groot deel braamvrij gemaaid, maar nu een jaar later (zonder er verder nog weer naar om te kijken) stonden er al weer nieuwe sprieten van 1,5 meter hoog en groeiden de bramenstruiken alweer een mooi stuk terug. Daarnaast konden we nog niet lekker op het onderste terras komen door dode druivenstruiken, betonpalen en ijzerdraden die in de weg zaten. En nu alles weer flink gegroeid was, was er lopen ook niet prettig. Dus het was afgelopen maand tijd om toch weer een flinke slag te slaan. Met hulp van lieve vrienden (die op ons huis pasten toen we naar Nederland gingen) hebben we weer een heel stuk bos weg kunnen kappen. Zij hadden daarvoor al een trapje gemaakt richting het onderste terras en een deel van de stammetjes die er nog stonden van het kappen van vorig jaar weggehakt waardoor een pad ontstaan was waar je niet hoefde te struikelen over stammetjes. Vanuit de tuin is nu een derde ongeveer geen muur van bomen meer en is er zicht op het onderste terras, waar het beekje aan grenst! We krijgen er een gigantisch stuk tuin bij! Uiteraard is er nog genoeg werk aan de winkel, want nog steeds hangen er doorntakken van 2 cm doorsnede en staan er een heleboel boompjes. Het uithalen van de stammetjes zal ook nog een hele klus worden. Maar het begin is er van iets wat werkelijk een paradijsje kan worden! 

Ze zitten er weer kip lekker bij

Ze zitten er weer kip lekker bij

De kippen hebben al meerdere verblijven gehad in het afgelopen anderhalf jaar. Toen we een aantal kippen kregen van vrienden moesten we zo snel mogelijk het oude, oorspronkelijke kippenhok zoals de vorige bewoners hem hadden gefabriceerd herstellen, zodat we een redelijk veilig verblijf voor ze hadden. Dat is wel het leuke aan ons huis: alles staat er al. Al is de staat niet van alles even best en is het soms gemakkelijker om iets compleet nieuws te maken dan weer iets te maken van dat wat er al stond, toch heeft het wel iets om dat laatste te doen en de homestead die hier ooit was weer een soort van in ere te herstellen. Het lijkt me zo leuk om eens terug in de tijd te kunnen en te zien hoe het er allemaal uitzag en gebruikt werd toen alles nog helemaal onderhouden en volop in gebruik was! Zag het eruit hoe we denken dat het eruit gezien heeft of was het heel anders? In ieder geval: In een middagje tijd hadden we een kippenhok klaar, gemaakt van alles wat al aanwezig was en konden de kippen komen zonder dat we daar materialen voor aan hoefden te schaffen (buiten de voer- en drinkbak uiteraard). 

Op links: het ommuurde buitenverblijf met daarin het kippenhok. Rechtsboven: het kippenhok in de schuur. Rechtsonder: het net over het ommuurde buitenverblijf

Ideaal was het niet en het verdiende de schoonheidsprijs ook niet, dus we wisten toen al dat het een tijdelijke oplossing was. Gaandeweg ontdekten we dat er een aantal upgrades nodig waren. Zo hebben we na bezoek van een vos een net gespannen over het ommuurde buitenverblijfje van de kippen heen, zodat ze daar in ieder geval veilig waren als we niet thuis waren. We hebben het verblijf uitgebreid met pluimveenet voor meer scharrelruimte als we thuis waren. Die ruimte werd gaandeweg steeds groter door daarbij zelf nog hekwerk te maken met stukken net en uiteindelijk hebben we het kleine hokje midden in het ommuurde binnenverblijfje gesloopt en een opening gemaakt naar de schuur ernaast als laatste upgrade. Inclusief een veilige plaats voor broedende kippen. Leek fantastisch, met mooi weer. Toen het meer begon te regenen (en dat heeft het gedaan vorig voorjaar) ontdekten we echter helaas dat het dak erger lek was dan we dachten en dit zorgde voor moeilijkheden met het goed schoonmaken van het hok. De kippen hadden inmiddels ook ontdekt dat het gras aan de andere kant van het pluimveenet veel groener was en waar wij dat niet erg vinden en los lopende kippen eigenlijk wel erg knus vinden, had het in verband met de vos en andere roofdieren toch niet helemaal onze voorkeur.

Met het volgende seizoen van hopelijk veel kuikentjes in het vooruitzicht en de vele kuikens die vorig jaar helaas gestorven zijn door een parasiet die erg goed gedijt in vochtige omgevingen, was het tijd om het eens goed aan te pakken zoals wij Nederlanders graag doen. Met een jaar kippenervaring op deze plek en de nodige perikelen waar we tegen aangelopen waren wisten we inmiddels wat we wél en wat we juist niet wilden: We wilden een degelijk, waterdicht, goed schoon te maken kippenhok, aangesloten aan een kippenweide met degelijk hek. Eén kippenplek met plaats voor scharrelende, eten en drinkende, slapende, eieren leggende, broedende en opgroeiende kippen. En daarbij wilde ik heel graag vanuit het keukenraam uitzicht hebben op onze scharrelende kippies voor het ultieme homestead gevoel. Dus, werk aan de winkel!

Links: voor, foto’s van tijdens de bezichtiging, 2 jaar geleden. Rechts: na anderhalf jaar bijhouden en nu flink klussen. Het lijkt nu wel érg kaal ivm ander seizoen, maar we hopen uiteraard dat de druivenstruiken die er nog staan (en er wellicht nog bij gaan komen) gaan zorgen voor meer groen!

Op de plek waar we de kippen graag wilden laten scharrelen staat een prachtige schuur, zonder deur, maar die waterdicht is en perfect kan gaan dienen als kippenhok. Met wat nadenken, tekenen was het ontwerp van het hok klaar en konden we aan de uitvoering van onze plannen beginnen. Het begon met het nodige sloopwerk. Er stonden veel betonpalen. Die zie je hier veel, in Portugal. Maar er stonden ook lage muurtjes, een soort van borders, die niet mooi meer waren. We hebben alles eruit gehaald. Inclusief een perzikboom en prachtige grote druivenstruik die toch echt helaas in de weg stonden. Gelukkig hebben we vrij veel fruitbomen, maar een vruchtdragende boom/plant weg halen deed toch wel even zeer. Helemaal zo’n mooie druivenstruik die als een soort dak boven het pad langs groeide. Maar helaas was de constructie waarop hij groeide zodanig verrot dat het niet veilig was om het zo te houden en zat hij echt in de weg voor de plannen die we hebben. Na een aantal weken van slopen, hekken plaatsen, een deur plaatsen in het kippenhok en de binnenkant van het hok naar wens maken, zijn we enorm blij met het resultaat! Het kippenhok van binnen heeft een viertal broedhokken, waar hennen in alle rust kunnen broeden en de eerste tijd met hun kuikens door kunnen brengen voordat het deurtje open gaat en ze in alle rust op ontdekkingstocht kunnen bij de rest van de kippen. Er zijn uiteraard legnesten en de kippen slapen op de stokken die boven de broedhokken hangen. Zo is het deel van het hok dat het smerigst wordt op fijne werkhoogte schoon te maken! Drie van de vier broedhokken zijn op dit moment in gebruik en dat werkt dus ook erg goed. Hier kunnen we wel de nodige jaren mee vooruit!

Het eerste seizoen

Het eerste seizoen

Na een heel natte, koele lente en een lekker warme Portugese zomer met vrij constante temperaturen tussen de 30 en 35 graden (en een aantal uitschieters richting of net boven de 40) zien we nu de zomer langzaam voorbij trekken. De dagen worden korter, de nachten koeler en zelfs overdag lijken de temperaturen de 30 graden niet echt meer te raken. De lucht begint te veranderen en de eerste bomen laten hun bladeren los. Het gaat waarschijnlijk niet zo heel lang meer duren voor we de (voor de schepping zeer welkome) eerste regen weer mogen ontvangen die het begin zal gaan betekenen van een compleet ander weerbeeld dan de afgelopen maanden. De herfst hangt in de lucht!

Hoewel we liefst zo snel mogelijk alles helemaal willen maken zoals we denken dat het goed is en daarnaast al het fruit dat hier groeit graag direct zo veel mogelijk verwerken hebben we gemerkt dat de lat te hoog leggen in het eerste jaar alleen maar voor stress zorgt. Het is al interessant en uitdagend genoeg om een nieuw leven op te bouwen in een nieuw land, nieuw huis, een tuin zo groot dat we er in Nederland alleen maar van konden dromen en daarbij te observeren hoe die tuin, maar ook het niet geïsoleerde, oude huis reageert op alle weersinvloeden hier in Portugal. Nu we de herfst vrij vlot weer in zullen gaan hebben we al die weersinvloeden wel zo ongeveer gehad. Regen, onweer, wolkbreuken, hagel, droogte, bewolkte dagen, zon, nog meer zon, hitte, koude en zelfs recent een aardbeving. We weten nu wat goed gaat en hebben vooral ook proefondervindelijk uitgevonden waar verbetering gewenst of zelfs vereist is. 

Overigens is het niet alleen bij observeren gebleven. We hebben ook al het nodige gedaan. Zo hebben we schuren leeggemaakt en al een klein beetje ingericht voor de nieuwe doeleinden die ze zullen gaan hebben, een moestuintje aangelegd, overbegroeide stukken grond vrij gemaakt, een kippenhok en grote ren gemaakt plus alle benodigdheden voor broeden en kuikens, we hebben het ‘garagedak’ gerepareerd, opbergruimte gecreëerd in huis, een wasmachine geïnstalleerd, vloerzeil uit het huis gesloopt, een aantal bomen gesnoeid, al een paar zonnepanelen gelegd op het dak en zo zijn er nog meer kleinere dingen. Camping de Boer was al een aantal keer geopend voor hulptroepen en veel gezelligheid en er zijn veel kuikens geboren op ons land, maar helaas ook een groot deel daarvan weer doodgegaan. De kinderen leren veel van hun schoolwerk, maar vooral, net als wij zelf, ook van het leven hier waar leven & dood, weer & geen weer, zaaien & oogsten en slopen & opbouwen aan de orde van de dag zijn en waarbij hun hulp in de vorm van kleine klusjes en helpen bouwen zeer gewenst is!

Het lijstje van klussen die ons nog te wachten staan is lang, maar gelukkig hebben we alle tijd en ten opzichte van de lekke tent en geen plek voor ons zelf genieten we enorm van de verbetering die een waterdicht, redelijk winddicht huis en eigen tuin al is! De plannen voor verbeteringen liggen er en stapje voor stapje gaan we voor groeien naar een fijne homestead, die ons van voedsel voorziet, waar iedereen zich veilig, geliefd en welkom voelt en vooral: waar God in al die dingen centraal staat. We vervelen ons in ieder geval geen moment!

Werken om te leven

Werken om te leven

Geld maakt niet gelukkig. Toch is geld tot nu toe wel erg handig en nodig om te kunnen functioneren in het leven hier op aarde. Zonder geld kom je niet zo ver. Toen we vertrokken naar Portugal hadden we een goed gevulde bankrekening. Zoveel geld als we toen hadden hadden we nog nooit gehad! Maar nu, na flinke investeringen in gereedschappen, zonnepanelen, de import van de auto en de betaling van ons huis, is het einde van die goedgevulde spaarrekening toch wel behoorlijk in zicht. Of eigenlijk is dat einde er wel al. En nu dan? Velen weten dat ons ideaalbeeldje toch echt was om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te leven en op het land zelf dat beetje extra inkomsten te genereren dat nodig is voor de rest. Maar ideaalbeelden zijn natuurlijk niet altijd een weergave van hoe het er in de werkelijkheid aan toe gaat. Toen we het huis vonden waar we nu in wonen, kwamen we op het punt dat we moesten concluderen dat zelfvoorzienend leven er op dit land niet volledig in gaat zitten en er daarnaast ook geld moest gaan komen om het huis op te knappen. Dat groeide helaas ook hier niet aan de bomen, dus de conclusie was al vrij snel dat er gewerkt moest gaan worden. Nu waren er hier op zich wel manieren om aan werk te komen, maar erg actief waren we daarin niet echt geweest. Het had nog geen haast toch? Toen het huis steeds serieuzer werd en het erop leek dat we dat echt zouden kopen, begonnen bij mij de zorgen echter stiekem wel een beetje toe te nemen. Maar God.. 

Toen Ronald in de zomer een aantal dagen in Nederland was voor een bruiloft, sprak hij ook zijn collega. Ze kletsten over hoe het op het werk ging en hoe het in Portugal was. Al grappend fantaseerden hij en zijn collega tijdens die bruiloft over het werken op afstand vanuit Portugal en hoe leuk dat zou zijn. Dat was vooral een leuk fantaseren, dacht Ronald. Tot hij een week later, toen hij weer thuis was, een bericht kreeg van zijn oud werkgever of ze even konden bellen, omdat dat op afstand werken hem wel aanstond! Onze monden vielen open. Nog voordat Ronald actief op zoek ging naar werk, gebeurde dit. Eerst zien, dan geloven natuurlijk, maar dit was bijzonder. 

Na meerdere telefoongesprekken kwamen werkgever en Ronald al snel tot de conclusie dat dit voor iedereen een fijne oplossing was. De werkgever had op deze manier een ervaren werknemer, die binnen deze sector niet gemakkelijk te vinden zijn, terug en Ronald kon op deze manier tegen Nederlands uurloon werken vanuit huis en daarbij het werk doen wat hij altijd zo leuk gevonden heeft bij zijn favoriete werkgever. Geen hele dagen van huis en qua inkomen zijn drie dagen per week meer dan genoeg. Wauw! Dit hadden we zelf nooit bedacht. Er moest veel geregeld worden. Wij moesten zorgen voor snel internet, hij moest ervoor zorgen dat hij vanuit Portugal in loondienst kon komen en dat kostte even tijd omdat er heel wat bij kwam kijken. Daarnaast moest er natuurlijk een telefoon en computer geregeld worden. Uiteindelijk, toen wij goed en wel 1,5 week in ons huis woonden kwamen de kantoorspullen die nodig waren en opgestuurd werden door de werkgever bij ons binnen en een week later was de eerste werkdag!

We voelen ons gezegend. We wonen in een huis, we hebben een grote tuin, fruitbomen met fruit in overvloed, we worden voorzien in een degelijk inkomen die ons ruimte gaat geven voor ook het opknappen van het een en ander en Ronald is dolgelukkig dat hij dat leuke werk dat hij in Nederland deed weer kan doen, terwijl er ook gewoon tijd overblijft voor werkzaamheden in en om ons eigen huis! 

Het bewoonbaar maken van een verlaten huis

Het bewoonbaar maken van een verlaten huis

Ons huis is ruim drie jaar geleden achtergelaten. De mensen die er woonden zijn overleden en sindsdien woonde er niemand meer. In Nederland is het de gewoonte dat familieleden het huis leeg maken en overdragen aan nieuwe bewoners. In landen als Portugal gebeurt dit echter niet. Erfgenamen wonen vaak ver weg en de noodzaak om terug te komen naar het ouderlijk huis om het leeg te maken ziet men vaak niet. Het huis was dan ook nog volledig ingericht zoals het was. Familieleden hebben er een aantal bezittingen uitgehaald die ze zelf wilden houden en de rest kregen we er gratis bij. De koekjes zaten nog in de koektrommel, kleding nog in de kasten en de tandenborstels nog in het badkamerkastje. Zelfs de jassen hingen nog aan de kapstok. Aan ons de taak om alles uit te zoeken, dat wat we niet kunnen of willen gebruiken weg te doen en de rest schoon te maken en een nieuw plekje te geven. 

Dat was nog een behoorlijk karwei, want waar begin je? Allerliefst maak je alles zo snel mogelijk schoon, maar dat kan niet wanneer de kasten nog vol zitten en een ingericht huis maakt natuurlijk niet zo gemakkelijk schoon als een leeg huis zoals hij in Nederland opgeleverd wordt. Allereerst moesten dus de kasten leeg. Terwijl ik dat deed, met hulp (zo dankbaar voor hulp!), zorgde Ronald (ook met hulp) voor de andere randvoorwaarden: stroom en stromend water. Het uitzoeken van de kasten was me het werkje wel. Kleding was vrij gemakkelijk, dat kon grotendeels gewoon in tassen voor de kringloopwinkel (nadat de kinderen er een waar verkleedfeest van gemaakt hadden), maar toen kwam het servies. Tsja, borden zijn altijd handig, bestek en glazen ook. Maar hoeveel is genoeg en wat is het schoonmaken wél waard en wat niet? Uiteindelijk is er veel weggegaan en hebben we daarna genoeg overgehouden om gasten te kunnen ontvangen! Na een dagje hard werken waren alle losse spullen uit het huis aardig gesorteerd en kon het schoonmaken beginnen. 

Eerst de keuken maar, want dat was het grootste hoofdpijnproject als het om hygiene gaat. Tijdens het leegruimen van de kastjes ontdekten we al de nodige muizenkeutels en urine stank, maar toen we (wederom met hulp!) wilden beginnen aan schoonmaken en zagen hoe vies het eigenlijk was besloten we hem er toch maar uit te slopen. De kastjes zo fris krijgen dat ik daar met een gerust hard mijn pannen in durfde te zeggen zat er niet meer in, dus plan B was het installeren van het aanrecht zoals we hem ook bij de tent hadden staan. Toch nog iets langer deels uit bakken leven, maar wel binnen! Met grof geweld deden wij dames ons best om zonder mankracht zoveel mogelijk weg te breken en ondertussen waren buiten het huis de mannen bezig met het vrij maken van de oprit/parkeerplaats/camperplaats en het installeren van een nieuwe pomp voor waterdruk in het huis. Onder de keuken kwamen we nog een rattenskelet tegen, die ons deed beseffen dat het slopen van de keuken echt de beste optie was geweest. De muren en het plafond, die vol roet en vetaanslag zaten maakten we zo goed en zo kwaad als dat lukte schoon met afwasborstels en schoonmaakmiddel en hoewel we echt wel eer van ons werk hadden, wit werd het echt niet meer. We beseften ons dat alles eigenlijk gewoon een likje (of zeg maar gerust een flinke laag) verf nodig had en ook de vloer is nodig aan vervanging toe om het er weer netjes uit te laten zien. De prioriteit was echter allereerst het bewoonbaar maken van het huis, aangezien de tent alles behalve comfortabel meer was. Dat de vloer niet meer brandschoon te krijgen is en de muren er smoezelig uitzien is een schijntje vergeleken met de schimmelvlekken in het tentdoek en de grote laag zand en stof onder de tentvloerbedekking. De basis van een huis met stenen muren, dakpannen als dak, veel minder tocht en een toch een stuk schoner en gezonder leefklimaat is een mooi begin. Het mooi maken komt later wel! 

Na vijf hysterisch drukke en lange dagen werk was het huis voor ons leefbaar genoeg om erin te kunnen gaan wonen. Alles was gesopt, we hadden stroom, stromend water, warm water, een functionerende wc én douche (hoe luxe!), een keuken waar we ons prima in konden redden, een werkende houtkachel en allemaal een ‘bed’ (als in matjes of matrassen) om in te slapen. Hoogste tijd om ons tentbestaan in te ruilen voor stenen muren en een dakpannen dak, om van daaruit in rust plannen te maken voor het vele werk dat nog voor ons ligt, maar in stapjes gedaan kan worden omdat de basis leefbaar is en functioneert! We zijn onwijs dankbaar voor de huisgemeente waar we onderdeel van mogen zijn, want zonder hun hulp waren we minimaal twee keer zo lang bezig geweest of hadden we tevreden moeten zijn met minder. Meer dan de helft van de tijd zijn er verschillende gezinnen geweest die geholpen hebben met alles wat er te doen was. 

Het wonen in een huis in plaats van in een tent is best wel weer even wennen. Waar we in de tent veel geluiden hadden van wapperende zeilen, dieren in de buurt, wind, regen, is het in het huis stil. Muisstil. Wanneer het regent, merken we het pas als we naar buiten kijken of nietsvermoedend een stap buiten zetten en het is heel gemakkelijk om weer veel binnen te zitten terwijl het buiten zijn juist zo fijn was van het tentleven. Daarentegen is het heerlijk dat we niet meer op de tocht hoeven te zitten en binnen kunnen blijven als we naar de wc moeten! De gaspitten kunnen zachter tijdens het koken, omdat ze niet meer uitwaaien en het eten aan een grotere, minder wankele tafel is heerlijk. En we hebben een bank, dus kunnen af en toe weer eens lekker bankhangen, gewoon omdat het kan. Aan ons de taak om de fijne dingen (het buitenleven etc.) er in te houden en de voordelen/luxe van een huis enorm te koesteren. Met een beetje zoeken gaan we daar zeker onze weg in vinden! 

De laatste beproevingen en de start van een nieuw begin

De laatste beproevingen en de start van een nieuw begin

Hysterische regen, een lekke tent, harde wind, lekke luchtbedden, de Portugese herfst is begonnen en de tent (en alle kampeerspullen die niet gemaakt zijn voor langdurig gebruik) staat op het punt om het te begeven. Maar niet alleen de tent heeft het moeilijk. Ondanks onze dankbaarheid voor Gods leiding en het huis dat we mogen krijgen is het een grote beproeving ook voor ons. Binnen zitten met drie energieke kinderen in een toch relatief heel kleine tent en de troep die dat geeft, continu naar boven kijken of de tent het nog houdt en leven met het feit dat de eerste datum voor de overdracht al verstreken is is best pittig. Het voelt een beetje als het einde van een zwangerschap en dat je flink over de uitgerekende datum heen gaat. De buik zit in de weg, het getrappel van dat waar je zo naar verlangt begint pijnlijk en vervelend te worden, de energie is op en ondertussen vraagt iedereen lief bedoeld of de bevalling al begonnen is. Je probeert er het beste van te maken en dat lukt ook wel, maar het houdt niet over. 

Dat het regenseizoen er aan zat te komen wisten we natuurlijk en dat onze tent niet zo best meer was ook. In augustus braken we de tent nog eens af om hem bij een ander gezin weer op te zetten (we mochten hier een aantal weken op het land passen zodat zij naar Nederland konden en daarna blijven had een aantal praktische voordelen) en dat heeft het tentdoek natuurlijk niet beter gemaakt. Daarnaast zat de tent al in zijn reservetijd als we een levensduur van 50 weken aanhielden, heeft het natte voorjaar zijn schimmelsporen achtergelaten op het tentdoek en deed de Portugese zon haar werk ook goed. Bij de eerste regenbuien in september merkten we dus al dat het plaatselijk drupte in de tent. Gelukkig is het daarna een tijdje droog en warm geweest, maar toen het regenseizoen echt leek te beginnen moest er wel wat gedaan worden om dat ‘probleem’ te tackelen. Een prachtig blauw bouwzeil van de plaatselijke chinese meuk winkel spanden we over de tent heen en we waren weer even gered. Geen gezicht, maar de term ‘het oog wil ook wat’ moeten we hier in Portugal leren loslaten. Soms is het gewoon niet anders. Het zeil deed zijn werk en we zaten weer droog! Met de harde wind die de hysterische regenbuien vergezelde was het nog wel even spannend of de oogjes niet van het zeil af zouden scheuren en de boel weg zou waaien, maar wonder boven wonder hield het en bleven we droog! 

Ondertussen ging het wachten op ons huis door. Er moesten zaken geregeld worden waar wij geen invloed op hadden en waarin we afhankelijk waren van andere mensen. Het duurde en het duurde maar. Bij de gemeente moesten papieren in orde gemaakt worden, maar degene die dat moest doen was op vakantie. Daarna was er een volmacht opgestuurd voor de overdracht door een van de eigenaren, maar die bleek niet te kloppen dus dat moest opnieuw en toen die eindelijk binnen was moest er een datum geprikt worden waarbij de overige eigenaren en wij zelf allemaal aanwezig konden zijn. Dat was nog wel een ding, want zij konden doordeweeks niet en voor ons was de zaterdag geen optie ivm Shabbat. Het kwam er op neer dat het óf op Shabbat moest óf op een vrijdag aan het einde van de middag, maar dan zou het nog een paar weken langer duren. Au. Die was even pijnlijk. Want hoewel we heel graag zo snel mogelijk de sleutel wilden omdat de situatie in de tent enigszins onhoudbaar begon te worden toen ook nog het ene na het andere luchtbed lek ging, wilden we het ook doen zoals de Heer het wil. Op diezelfde dag ontving ik per mail de bijbeltekst van de dag, die over Shabbat ging en dat we die in ere moesten houden. Duidelijk zat. Dus we bleven op onze strepen staan en zeiden ‘nee’ met het risico op nog langer wonen in een tent. Toen we dat berichtje hadden gestuurd kregen we al vrij snel te horen dat de overdracht die komende vrijdag zou zijn. Halleluja! 

Vorige week vrijdag was het zover. Met knikkende knieën hadden we die week heel veel geld overgemaakt naar het advocatenkantoor, hopende dat het veilig aan zou komen op de goede bestemming en om vijf uur op vrijdagmiddag belden we er aan. We mochten binnenkomen en stuitten op een typisch niet Nederlandse situatie dat het te vol was in de ruimte en het, omdat we in gemeenschap van goederen getrouwd zijn, niet nodig was dat ik tekende dus ik moest in de hal wachten met de kinderen zodat Ronald kon tekenen. Oké Heer, ik ken mijn plaats, haha, prima. We wachtten twee uren in de hal. Ik mocht tussendoor wel heel even naar binnen om te horen wat er in het contract stond, maar aangezien de kinderen daardoor zonder papa of mama in de hal bleven met een paar Portugese mensen waar ze niet mee konden communiceren ivm de taal was ik snel weer terug. We wachtten nog even en daar kwam de liefste man naar buiten met de allermooiste glimlach en een sleutel in zijn handen! We liepen naar buiten en zagen dat de zon nét onderging. Vlak voor Shabbat, op het hoogtepunt (volle maan) van de 8ste maand kregen wij de sleutel van ons huis! We openden Shabbat met een ijsje en een speurtocht door het huis en genoten van de kinderen die gierden bij alles wat ze in de kastjes tegenkwamen (onderbroeken, oude Portugese munten, beschimmelde koekjes, etc etc). Daarna gingen we een dagje de rust in om vervolgens, op de eerste dag van een nieuwe week te beginnen aan een nieuw hoofdstuk van ons leven. Een hoofdstuk met heel veel werk, maar ook zoveel rijkdom. We hebben een huis!

Sleutel naar een nieuw begin! (3)

Sleutel naar een nieuw begin! (3)

Onze zoektocht naar een eigen plek begon bij ruïnes met veel grond en eindigde bij een oud, maar compleet en vrijwel direct bewoonbaar gemeubileerd huis met veel minder grond (uiteindelijk bleek het perceel ongeveer 1/3 te zijn van een hectare). We hebben in juni een bod geplaatst en het duurde even met alle rompslomp en regelzaken die in Portugal (zoals veel andere dingen) heel veel tijd kosten, maar het bod is geaccepteerd, het voorlopige koopcontract hebben we deze week eindelijk getekend en we geloven dat het nu echt niet lang meer gaat duren voor we er aan de slag kunnen. 

Het is grappig om te beseffen dat we in Nederland naar iets als dit op zoek waren: een ouder huis met een leuk lapje grond. Toen kwamen we terecht in een super de luxe tot dan toe onderhoudsvrij nieuwbouwhuis met postzegeltuin. Een geweldige plek waar ik me zo thuis voelde! Ik heb er de tijd en ruimte gehad om veel te leren (op geestelijk, persoonlijk en praktisch vlak). Ik kon me (onbewust) voorbereiden op een eigen homestead door kippen te nemen, brood te leren bakken, op kleine schaal te moestuinieren en oogst verwerken. Ik kon meer leren over het thuis zijn met de kinderen, het steeds meer met vreugde omarmen van het moederschap, vrouw zijn en het zorgen voor thuis. We konden (ook geheel onbewust overigens) wennen aan het wat verder bij familie vandaan wonen en elkaar minder vaak zien dan iedere week. We konden ons daar al verdiepen in Gods feesten en alle andere dingen die we hier volop in de praktijk mogen brengen en toen het moment daar was om te gaan, konden we ons huis zó verkopen dat we dan toch dat oude huisje konden kopen met dat leuke lapje grond, maar dan in Portugal. We hebben hier al veel geleerd en zien er naar uit wat God ons in deze nieuwe stap ongetwijfeld allemaal weer wil leren. We voelen ons zo gezegend!

Emigreren, het is me een avontuur en ik besef me steeds meer dat er zoveel mensen zijn die de droom hebben om deze stap te nemen maar het niet durven. Het kost je zo ongeveer alles en eerlijk? Als Ronald er niet was geweest, had ik het nooit gedaan. Het was een stap uit gehoorzaamheid. Gehoorzaamheid naar mijn man toe, die er echt van overtuigd was dat we moesten gaan, maar vooral gehoorzaamheid naar God, die overduidelijk liet weten dat dit het pad was dat we moesten gaan bewandelen. Dat die gehoorzaamheid ons nu al zoveel zegen heeft gebracht maakt ons alleen maar gemotiveerder om Hem te blijven volgen op de weg die Hij ons leidt. Het pad is smal. Het is iedere keer weer balanceren om er op te blijven wandelen en we kukelen er regelmatig van af, maar dan krabbelen we weer overeind, zeggen we sorry en beginnen we weer waar we gebleven waren. Hij is het meer dan waard!

Sleutel naar een nieuw begin! (2)

Sleutel naar een nieuw begin! (2)

Toen we een bezichtiging aangevraagd hadden voor het huis duurde het amper een dag voordat we reactie hadden en binnen een week stonden we op de oprit van het huis te wachten tot we de bezichtiging konden starten. We maakten kennis met een enorm vriendelijke vrouwelijke makelaar die ons in haar beste engels door het huis begeleidde; een bewoonbaar huis met een weliswaar ouderwets ingerichte, maar keurige woonkamer, keuken, drie slaapkamers en een badkamer. Zonder schimmel. Wauw, dat hadden we niet verwacht. We keken verder en zagen schuurruimtes onder het huis waar vroeger wijn gemaakt werd, stenen dierenverblijven, een watertoren voor het huis voor wateropslag, een prachtige hoeveelheid volwassen fruitbomen en fruitstruiken en een ruime tuin. Dit alles aan de rand van een dorp, waarbij je voor het huis buren hebt en achter het huis het idee hebt in the middle of niks te wonen. Dit huis was beslist niet wat we zochten, maar we konden niet anders dan op slag verliefd worden en ons beseffen dat dit was wat we nodig hadden om hier in Portugal een nieuwe start te maken. 

We gingen later nog een keer kijken en nog een keer en we zijn er zelfs met enkele van de eigenaren (die nu in Frankrijk wonen) doorheen gelopen. We mochten de verhalen aanhoren van hoe het er in hun jeugd was. Dat ze vroeger zwommen in het waterbassin verderop in de tuin en daarin ook de was deden op warme zomerdagen. Dat ze altijd mais op de betonnen oprit lieten drogen en dat de kippen de restjes daarvan later mochten oppeuzelen. Ze vertelden waar de aardappelen en uien opgeslagen werden en op welke plaats het in de zomer het meest koel is om te zitten. Dat er nog een emaillen beker aan de kraan van de watertoren hangt voor buren die vaak langs kwamen om een slok te nemen van het lekkere drinkwater dat ze oppompten. Dat ze wijn maakten van de gigantische hoeveelheid druiven die aan de druivenstruiken groeien. Daarbij draaiden ze het kraantje van een van de tonnen in de schuur open om te laten zien (en vooral ruiken) dat er nog brandewijn in zit en wisten ze ons te vertellen dat dat drankje je wel warm kan houden in de winter. Ze lieten de elektrische druivenpers zien en andere tools die het oogsten en verwerken van de druiven en olijven gemakkelijker maken en vertelden ons dat alles, als we dat graag wilden, zou blijven staan, zodat ook wij het weer konden gebruiken. Meubels, serviezen, bestek, pannen, gereedschappen, alles. Best handig, aangezien meubels nét niet meer in ons aanhangertje pasten toen we uit Nederland vertrokken.

Het leek allemaal te mooi om waar te zijn. Iedere keer wanneer we met de makelaar over het terrein liepen ontdekten we samen met haar weer nieuwe bijzondere dingen: een stromende (seizoensgebonden) rivier waar nog water liep op het droogste moment van de zomer, spontaan groeiende kool-, aardappel- en aardbeienplanten en nóg meer fruitbomen. Samen met haar vielen we van de ene verwondering in de andere, maar ook buiten de bezichtigingen om kwamen we bijzondere dingen tegen. Het huisnummer 8, dat op het muurtje naast een schattige kleine brievenbus bevestigd is, is het cijfer dat de weken na de eerste bezichtiging steeds terugkwam. In data voor het verlopen van onze APK (8-8), in de datum dat we vanuit Nederland vertrokken zijn (8 januari) en zelfs op ons nieuwe Portugese kenteken (6+2). Alsof God ons duidelijk wilde maken: Jullie zijn vertrokken uit Nederland om hier opnieuw met Mij te beginnen. Ik heb jullie eerst een tijd met rust gegeven en nu is het tijd voor het échte nieuwe begin van jullie leven hier! We beseften ons dat, hoewel het niet altijd zo voelde, het wonen op het land van een ander ons rust gaf. Dit omdat we nog geen eigen huis hadden dat onderhoud nodig had, we nog geen eigen moestuin hoefden te bewerken en geen horde dieren hadden waar voor gezorgd moest worden. De rust die we daardoor hadden in ons hoofd heeft ons de ruimte gegeven om de tijd te nemen om hier te landen en onze weg te vinden in dit land en nu is het tijd voor de volgende stap! Het maakt ons klein als we beseffen dat God dit alles zo geleid heeft en beter weet wat goed is voor ons dan wij zelf.